Het
Reina Sofía museum vormt samen met het Prado en
het Thyssen museum 'el Triángulo del Arte' of
'Kunstdriehoek'. Deze naam is te danken aan de locatie van de 3 kunstmusea, die samen een driehoek én de
belangrijkste concentratie kunst in Europa vormen! (Zie kaart onderaan)
Van deze 3 is het Reina Sofía
het ‘moderne’ museum, met hoofdzakelijk hedendaagse of moderne kunst en wel meer dan 20.000 kunstwerken! Van schilderijen en beeldhouwwerken tot foto's, collages en videobeelden. Sommige daarvan zijn uit
het Prado afkomstig, dat niet verdergaat dan de 19de eeuw. Ook zijn er voortdurend
belangrijke hedendaagse tentoonstellingen. Interessante weetjes
Het Reina Sofía boeit al van buitenaf. Het ligt aan een mooi, levendig plein met terrasjes en enkele opvallende beeldhouwwerken. Het is er gezellig, met straatmuzikanten, spelende schoolkinderen en jongeren die acrobatische toeren langs de trappen uithalen. De glazen lifttorens lijken precies wat het Reina nodig heeft voor haar status als modern museum. Een ritje daarin is een attractie op zich!
- Je zou het niet verwachten, maar het Reina is oorspronkelijk gebouwd als 18de-eeuws ziekenhuis, rondom een binnentuin. Van buitenaf is het gebouw dan ook vrij sober, maar de glazen lifttorens vooraan geven het een kosmopolitische touch!
- De bouw van dit ziekenhuis gebeurde in opdracht van de Spaanse koning Karel III, ook bekend als ‘koning-burgemeester' omdat hij zo veel veranderingen in de hoofdstad doorvoerde.
- Het ziekenhuisverleden van het Reina Sofía leidde tot de legende dat er ook nu nog geesten van overleden patiënten door de gangen spoken. De overledenen werden destijds immers gewoon onder het ziekenhuisgebouw begraven! Een 20-tal jaar geleden werd zelfs nog onderzoek gedaan naar deuren en liften die zomaar bleken te bewegen, zonder stimulans van buitenaf...
Zicht vanuit de ene glazen lift op de andere. Het geeft een spookachtig effect, zo tegen het zonlicht! Of beelden we ons maar wat in door de legende van de verdwaalde ziekenhuisgeesten?
- Het Reina Sofía functioneerde als ziekenhuis tot 1965. Daarna raakte het in verval. De betiteling ‘historisch-artistiek monument’ zowat 10 jaar later redde het gebouw van de ondergang. De renovatie duurde weer een 10-tal jaar, zodat het pas in 1986 zijn deuren als museum opende.
- In 2005 breidde de Franse architect Jean Nouvel op futuristische wijze het museum uit, voor onder andere de tijdelijke tentoonstellingen en een restaurant, bibliotheek en auditorium. De bibliotheek met wifi is niet toegankelijk voor bezoek, alleen om er in stilte te werken of studeren. Wel kun je de bip van buitenaf door het glas zien, zoals hiernaast op de foto. Tegenwoordig zijn 2 verdiepingen gewijd aan de vaste collectie en 2 aan de tijdelijke tentoonstellingen.
- Ook als je het Palacio de Cristal en het Palacio de Velazquez in het populaire park het Retiro niet ver van het museum binnengaat, bezoek je eigenlijk het Reina Sofía. Beide ‘paleizen’ zijn namelijk ook tentoonstellingsruimtes van dit museum!
De hoogtepunten die van het Reina een must-see maken
Verwacht je in het Reina aan moderne bekende namen: Pablo Picasso, Joan Miró, Salvador Dalí, Joaquín Sorolla,... Enkele highlights:
Picasso
- Het bekendste werk in het Reina Sofía is het ‘Guernica’ schilderij van Pablo Picasso (1937). Het is een reusachtig doek van bijna 4 op 8 meter waarin de beroemde schilder in zwart-wit een indrukwekkend portret maakte van het bombardement op het Baskische dorpje Guernica tijdens het begin van de Spaanse burgeroorlog. Veel burgers kwamen om, en de schilder wilde dat oorlogslijden in zijn werk aanklagen. Hij deed dat in het kader van een opdracht van de Spaanse autoriteiten voor de Wereldtentoonstelling in Parijs in 1937. Het werd wereldberoemd als internationaal anti-oorlogssymbool, maar bleef uit Spanje omdat Picasso eerst wilde dat zijn land weer een democratie werd.
Hoewel de dictatuur in 1978 eindigde, raakte dit meesterwerk pas in
1981 terug in Spanje (New York gaf het met tegenzin terug en ook andere musea wilden het maar al te graag!). Picasso maakte het niet meer mee, hij stierf 8 jaar voordien. Het Guernica kwam terecht in het
Casón del Buen Retiro in Madrid, een bijgebouw van
het Prado museum nabij het Retiro park. Het verhuisde bijna 10 jaar later naar het Reina Sofía museum.
Tot op vandaag komen veel bezoekers alleen of vooral naar het Reina Sofía museum om dit fascinerende meesterwerk van Picasso te zien!
- ‘Mujer en azul’ - 1901 (vrouw in het blauw), door Pablo Picasso. De schilder uit Malaga portreteerde deze vrouw, overdadig in 'parisienne' stijl gekleed, tijdens een van de twee korte periodes dat hij in Madrid verbleef. Hij gaf deze vrouwen gewoonlijk een ronde rode mond.
Joan Miró
- 'Pintura (Hombre con Pipa)' (Schilderij - Man met Pijp) - 1925, door Joan Miró. Hier begon zijn werk al tegen het surrealisme aan te leunen. Opvallend zijn de kleuren; de achtergrond van de denkbeeldige figuur lijkt een soort camouflage, wat het behoorlijk abstract maakt.
Salvador Dalí
- Muchacha en la ventana (Meisje aan het raam) - 1925, is een van de dozijn portretten die de jonge Salvador Dalí van zijn zus maakte. In dezelfde zaal hangt er nog eentje, Retrato of Portret genaamd.
- Ook ‘Paisaje de Cadaques’ geschilderd door Dalí als 23-jarige student is bekend. Het toont het landschap van zijn geboortestreek in Catalonië, en zijn bewondering voor het Cubisme. Hij had dit naar eigen zeggen geleerd van schilder Juan Gris, eveneens tentoongesteld in het Reina.
- Ook niet te missen: Face of the Great Masturbator (1929) in zaal 205!
José Gutiérrez Solana
- ‘La tertulia del Café de Pombo’ - 1920 (de bijeenkomst in Café de Pombo), door José Gutiérrez Solana, met bekende intellectuelen uit die tijd. In de vroege twintigste eeuw waren deze intellectuele bijeenkomsten erg gebruikelijk in Madrileense cafés als el Pombo.
Angeles Santos
- 'Un mundo' ('Een wereld') - 1929, door de nog piepjonge Angeles Santos. Amper 18 was ze toen ze dit fantastische meesterwerk schilderde, dat de intellectuele wereld van die tijd meteen beroerde. Als dorpsmeisje was ze zelfs nooit in contact gekomen met de culturele sfeer in bijvoorbeeld Madrid, en toch benadert dit werk het surrealisme en magisch realisme dat toen opgang maakte. Het toont haar wereld in een surrealistische kubusvorm, met langharige vrouwelijke figuren die met het vuur van de zon de sterren licht geven, terwijl de kale vrouwen in de hoek muziekinstrumenten bespelen. Dit grote schilderij van 3 op 3 meter hangt in dezelfde zaal, nummer 207, als enkele van Salvador Dali's bekendste werken.
Angeles Santos is een van de weinige vrouwelijke artiesten in de permanente collectie van het museum. Die zijn op een hand te tellen! Het verhaal van Angeles Santos illustreert hoe moeilijk het was voor vrouwelijke artiesten tot ver in de vorige eeuw. Ze werd geïnterneerd in een mentale instelling door haar vader na haar 2 grote werken, El Mundo en La Tertulia, beide te zien in het Reina. Toen ze vrijkwam, keerde ze hierdoor deze buitengewone avant-garde stijl de rug toe en ging landschappen schilderen. Ze trouwde met schilder Emilio Grau Sala (1911-1975) en stierf op 101-jarige leeftijd in Madrid, in 2013.
Drie periodes in de Permanente Collectie
De vaste collectie uit de 20ste eeuw is verder onderverdeeld in 3 thematieke periodes op verschillende verdiepingen: 1900-1945 (Het aanstormen van de 20ste eeuw: utopieën en conflicten), 1945-1968 (Is de oorlog voorbij? Kunst in een verdeelde wereld) en 1962-1982 (Van oproer naar postmoderniteit).
Leuk aan dit museum
- Het Reina Sofía is een heerlijk rustig museum. Zelfs tijdens het weekend in de gratis openingsuren is het aantal bezoekers zelden storend.
- De zalen zijn aangenaam groot en wit, met veel ruimte tussen de werken in. De vroegere ziekenhuisgangen geven het museum iets bijzonders, mystiek zelfs in de avond. Door de grote ramen in de gangen valt veel licht en kun je ook de binnentuin zien.
- Houd je in de glazen lift maar even vast aan de reling, want terwijl je helemaal naar boven zoeft, kijk je over de toppen van de omliggende gebouwen heen! Wie hoogtevrees heeft, staat dan wel even te trillen!
- Leuk is dat je overal in het museum foto's mag nemen, behalve bij de Guernica, het pronkstuk van het museum dat zo veel bezoekers lokt!
Praktische Info
Openingsuren:
Behalve op dinsdag is het museum elke dag van de week open:
Maandag 10.00 – 21.00
Woensdag tot zaterdag 10.00 – 21.00
Zondag 10.00 – 19.00
De bibliotheek is open van maandag tot vrijdag tijdens de gewone openingsuren. Voor wie langere tijd in Madrid verblijft, is dit een leuke plek om in alle rust te komen werken of lezen.
Gratis openingsuren van het museum: Elke dag open, behalve op dinsdag
– Maandag 19:00 – 21:00
– Woensdag t/m zaterdag 19:00 – 21:00
– Zondag 13:30 – 19:00
– 18 en 29 april, 18 mei, 12 oktober en 6 december
Gesloten op de volgende feestdagen:
1 en 6 januari, 1 en 15 mei, 9 november en 24, 25 en 31 december.
Prijzen:
8€ Toegang vaste collectie en tijdelijke tentoonstellingen
4€ Alleen tijdelijke tentoonstellingen
4€ Ticket met korting (Voor leden van grote gezinnen en culturele vrijwilligers)
25,6€ Tarjeta Paseo del Arte ('Kunstwandeling Kaart'): Combineer het Prado, het Reina Sofía and het Thyssen-Bornemisza, zowel Tijdelijke als Permanente tentoonstellingen. Te koop in elk van de 3 musea en te gebruiken een jaar vanaf de aankoop. Handig als je niet tijdens de gratis openingsuren kunt gaan.
Extra activiteiten:
Het Reina Sofía organiseert naast tentoonstellingen ook tours met gids en bijvoorbeeld een specifiek thema, en andere leuke activiteiten die je kunt checken op de
website.
Adres:
Calle Santa Isabel 52
28012 Madrid
Metro: Atocha
Vanaf het plein voor het Reina Sofía kun je als je naar links kijkt, het Atocha station zien (hierboven op de foto). Loop er snel even binnen en bekijk er de indrukwekkende botanische jungle middenin het ijzeren raamwerk van het station!
En geniet van een drankje op een terrasje... Dat kan op het plein of er net buiten, bij bar 'La Caña' (C/ de Santa Isabel, 50), een bar die heerlijk verse fruitsapjes serveert in allerlei smaken, voor minder dan 4€.
