Zahara de la Sierra in de provincie Cadiz is zeker een van de mooiste witte dorpjes of ‘Pueblos Blancos’ in de Sierra de Grazalema, en misschien zelfs van heel Andalusië. Het ligt op slechts 45 minuten van de spectaculaire stad Ronda, en op minder dan 2 uur van Malaga.
Zahara de la Sierra - A view from the castle by John Kramer
Op de Pueblos Blancos route is het een van de dorpjes die het verst in het binnenland liggen. En toch is het er geen droge bedoening! Al meteen wanneer je vanaf de hoofdweg komt en het Zahara-El Gastor waterreservoir (waarin je kunt zwemmen en met strandje erbij - meer info onderaan!) oversteekt, krijg je een indrukwekkend uitzicht op het kasteel uit de 13de eeuw. Het maakt het einde van deze route glorieus!
Zahara de la Sierra ligt genesteld aan de voet van de Sierra del Jaral, op een heuveltop omgeven door het turkooise water van het reservoir. Bovenaan houdt het moorse kasteel de wacht over dit witgekalkte dorpje en de omgeving. Als je graag het perfecte plaatje van een hartveroverend wit dorpje schiet, dan ben je op de juiste plaats...
En wat voor een omgeving! Hier in het noordoostelijke punt van de provincie Cádiz vormt Zahara de la Sierra het hart van het Sierra de Grazalema Natuurpark, een UNESCO Biosfeer reservaat. Je kunt er zwemmen, wandelen,... Alle tips en info onthullen we hieronder, zodat je zeker niets mist!
Waar komt de naam vandaan?
Niet alleen de ogen worden verwend; ook de geur die hier in de lucht hangt, zal je bekoren. Want wie houdt niet van de geur van oranjebloesem? Gedurende eeuwen werd zelfs gedacht dat de naam ‘Zahara’ daarin haar oorsprong vond, in het Arabische 'Azahar', ‘oranjebloesem’.
De verwarring lijkt voort te vloeien uit de christelijke herovering in 1483, toen het dorp ‘Zahara van de Kweeperen’ genoemd werd, ter verwijzing naar de kweepeerbomen in het gebied.
De naam 'Zahara' betekent in het Arabisch echter 'enorme rots'; en inderdaad, het dorpje zit op een enorme rots die boven de rest van het landschap uittorent. Die strategische ligging gold eerst ter verdediging van de Nasrieden, en later van de christenen, onder het bevel van Ponce de León.
Zahara de la Sierra’s kasteel
De beroemdste bezienswaardigheid is zonder twijfel het 13de-eeuwse Nasrid kasteel en haar uitkijktoren, de Torre del Homenaje. De historische ruïnes en het adembenemende uitzicht maken een wandeling er de moeite waard!
De nog zichtbare overblijfselen dateren uit de 14e eeuw. Het kasteel werd echter gebouwd bovenop een 8ste-eeuwse wachttoren. Zahara lag destijds op de frontlinie van vele veroveringen en heroveringen, en het kasteel moest ook Ronda en Malaga beschermen tegen christelijke aanvallen. Een heel netwerk van torens en forten gold immers ter bescherming van het Moorse Rijk.
De enige inwoners van Zahara waren toen soldaten; er waren geen vrouwen en kinderen. De christenen bezetten Zahara van 1407 tot 1481. Het verlies ervan in 1481 werd zelfs gebruikt als excuus voor de start van de oorlog om Granada. De christenen veroverden Zahara ten slotte in 1483 onder leiding van Ponce de León, de Markies van Cádiz die toen de titel 'Markies van Zahara' kreeg.
Hoe geniet je het best van het kasteel?
Dankzij renovaties is een bezoek eenvoudig. Er zijn een bezoekerscentrum en diverse uitkijkplatforms. Een wandeling is er daarom een must. Het kasteel zelf is niet veel bijzonders meer, maar de uitzichten zijn niet te overtreffen!
De wandeling is vrij steil en het kan er erg warm zijn in de zomermaanden, maar het is zeker de moeite waard. De Torre del Homenaje of uitkijktoren is gerenoveerd en open voor het publiek.
Voor het beste uitzicht kunt je 3 trappen omhoog naar het bovenste terras. De zonsondergang vanaf de top heeft iets magisch. Een deel van het oude waarschuwingssytsteem is nog te zien, met de kastelen van Olvera, Matrera, Cote and Algodonales zichtbaar in de achtergrond.
Wat is er te zien in het centrum van Zahara de la Sierra?
Het centrum is UNESCO Werelderfgoed (sinds 1977) en 'Historisch-Artistiek Monument' ('Conjunto-Histórico' sinds 1983). Bijzonder charmant om in rond te kuieren dus, langs smalle kronkelende straatjes, trapsteegjes,... Om verliefd op te worden!
Zahara is ook niet groot zodat binnen een paar uur de belangrijkste bezienswaardigheden te zien zijn, op loopafstand van elkaar:
- de 17e-eeuwse kerk Santa Maria de la Mesa
- de 19e-eeuwse San Juan de Letrán Kapel
- de 16e eeuwse Torre del Reloj (klokkentoren)
- de Palominos Brug van Romeinse oorsprong
Het kasteel en de toren zijn de hoogtepunten. Het museum dat net boven het dorp ligt op weg naar het kasteel is een bezoek waard. Het biedt een fascinerende kijk op Zahara's verleden en heden.
Het religieuze Corpus Christi feest in juni is ook het vermelden waard. Het is uitgeroepen tot Fiesta de Interés Turístico Nacional.
Een frisse duik, eten in de buitenlucht en andere activiteiten
Zahara kan erg warm worden in de zomermaanden. Je zou al snel verlangen naar een duik in fris water, en ook dat kan in dit prachtige dorpje! Niet alleen in het gemeentelijke zwembad (naar Spaans gebruik open vanaf half juni) maar ook in het schone water van het turkoois gekleurde reservoir!
Een heus strandje: 'La Playita' in het Arroyomolinos recreatiegebied
Maar er is nog een aangename verrassing voor wie het warm krijgt in Zahara. Er bevindt zich een heus strandje - 'La Playita' - in het nabije Arroyomolinos recreatiegebied.
Het is een miniatuurmeer met water uit een bron die grenst aan het reservoir. Hier kun je met het hele gezin veilig zwemmen! Er zijn strandwachten en wel 6 hectare weelderige tuinen met picknick -en barbecuevoorzieningen en een bar / restaurant. Geen beter beloning te bedenken voor een ochtendje bezoek aan het kasteel en het dorp, toch?!
Tal van buitenactiviteiten in Arroyomolinos
Een bedrijfje voor avontuurlijke sporten (zaharacatur.com) beheert de plek en installeerde er bovendien een avontuurlijk park met kabelbanen, hangbruggen, een klimmuur en allerlei andere voorzieningen voor vertier met het hele gezin. Vanaf hier kun je zelfs paardrijden.
Naast zwemmen kun je verder ook kajakken, zeilen en vissen in het reservoir.
Praktisch: Voor een routebeschrijving, zie de kaart hieronder. De Playita en het zwembad zijn open van 11:00 tot 19:00u. Toegangsprijs: tussen 1,50 -3,50€ per dag. Voor bepaalde activiteiten betaal je extra.
Activiteiten in de omgeving
Wandelen - Het Grazalema Natuurpark is hiervoor ideaal. Twee van de beste routes in het gebied lopen langs de Arroyo de Bocaleones en omhoog langs de Cerro Coros.
Vogels kijken - Zahara is een paradijs voor vogelliefhebbers. Een dagje op stap met een gids kan gerust; een van de experten in de streek is Peter Jones - spanishnature.com.
Paragliding – Het naburige dorpje Algodonales is een van Spanje's belangrijkste locaties voor deze vliegsport. Er zijn tal van scholen en bedrijven die zich op alle niveaus richten.
Fietsen - De bekroonde 'groene route' Vía Verde de la Sierra ligt vlakbij. Wie zin heeft in een grotere uitdaging, kan fietsen naar de Puerto de las Palomas van Zahara. Een populaire, maar lastige route.
Olijfolie – Dit is de streek van olijfolie, met enkele van de beste soorten van Andalusië. Bezoek vooral de olijfmolen 'El Vinculo' (molinoelvinculo.com) uit 1755, die nog steeds olijven maalt met behulp van stenen persen. De moderne 'Oleum Viride molen' (oleumviride.com) is een goede ecologische optie. Beide molens bieden rondleidingen en verkopen zelfgemaakte olijfolie.
Wijnen - Ronda, de spectaculaire witte stad aan de ravijn, is een van de meest recente toevoegingen aan de officiële wijnroutes.
La Garganta Verde
Ten slotte ligt net buiten Zahara de toegang tot de spectaculaire Garganta Verde of 'Groene Keel'. Dit natuurparadijs biedt een onvergetelijke wandeling doorheen een ravijn, met klifwanden van meer dan 400 meter hoog. (Lees ook: een bezoek aan de Caminito del Rey, de bekende kloof nabij Malaga) Het pad wordt steeds smaller, tot je doorheen de rivier moet stappen, langs kristalheldere poelen. Het eindigt met een stuk dat touwen en durf vraagt om naar beneden te gaan. Ideaal voor klimmen en canyoning!
Hier huist trouwens een van de grootste populaties vale gieren. Dit is een van de best beschermde stukjes van het Grazalema Natuurpark. Vraag dus vooraf toelating voor een bezoek in het centrum El Bosque (+34 956 709733).
Geschiedenis, mooie architectuur en smalle kronkelende straatjes, verzichten, natuur, sport en avontuur,... Echt een volledige en onvergetelijke uitstap! Een dag is wellicht niet genoeg. Bekijk hier vakantiewoningen in de provincie Cádiz.
Ook deze prachtige witte dorpjes in Cádiz kun je bezoeken: Arcos de la Frontera (op 53 km van Zahara) en Jerez de la Frontera (op 86 km van Zahara).